Վաղ պլեյստոցենյան Tanacetum cf. chiliophyllum (Asteraceae) տեսակի գտածո Որոտան գետի ավազանից (Հայաստան)
Բանալի բառեր-:
Սիսիանի ստվարաշերտ, վաղ պլեյստոցեն, Tanacetum cf. chiliophyllum, տերևիկի դրոշմ, դիատոմիտային կավերԱմփոփում
Հարավ-արևելյան Հայաստանում, Որոտան գետի միջին և վերին հոսանքներում լայնորեն տարածված են վաղ պլեյստոցենային քաղցրահամ ջրերի նստվածքաշերտեր, որոնք բաղկացած են դիատոմիտների և հրաբխային արտանետումների տար բեր ֆրակցիաների բազմաշերտ համադրումից: Ույծ- 2 տեղավայրի դիատոմային կավերի շերտերից հայտնաբերվել է Tanacetum-ի հիմնային տերևների հրաշալի պահպանվածությամբ տերևիկի դրոշմ (նմուշ 30-U/222), որը որոշվել է որպես Tanacetum cf. chiliophyllum (Fisch. et C. A. Mey.) Sch. Bip: Սույն տեսակը առաջին անգամ է բերվում համաշխարհային բրածո ֆլորաների համար: Սիսիանի ստվարաշերտի մյուս խոտաբուսային դրոշմների հետ միասին այս տեսակը հուշում է, որ Որոտան գետի ավազանում անթրոպոգեն ժամանակաշրջանի սկզբներում եղել են նաև բաց լանդշաֆտներ:
Հղումներ
Авакян Т. А. 1973. Диатомиты сисианского месторождения Армянской ССР. Ереван: 134 с.
Аветисян В. Е. 1995. Род Tanacetum // Флора Армении, 9. Koeltz Scientific Books. 581-598 с.
Габриелян И. Г. 2000. Cравнение ископаемой флоры бассейна верхнего течения реки Воротан с ее со-временной флорой // Биогеографические и эко¬логические аспекты процесса опустынивания в аридных и семиаридных регионах: 49-51. Ереван.
Гохтуни Н. Г. 1987. Новые данные о сисианской ископаемой флоре (Армения) // Биолог. журн. Армении, 40, 6: 500-503.
Гохтуни Н. Г. 1989. Представители семейств Aceraceae, Anacardiaceae и Betulaceae в сисианской иско-паемой флоре // Биолог. журн. Армении, 42, 12: 1068-1071.
Жилин С. Г., Габриелян И. Г. 1997. Коллекционирование ископаемых растений в аридных районах (сбо¬ры фитофоссилий, доступных для анатомического исследования) // Гербарный пресс. Информационный бюллетень, 2: 12-13. Санкт-Петербург.
Криштофович А. Н. 1939. К истории растительности бассейна Северной Двины и Закавказья // Бот. журн., 24, 5-6: 369-377.
Тахтаджян А. Л., Габриелян А. А. 1948. Опыт стратиграфической корреляции вулканогенных толщ и пресноводных отложений плиоцена и плейстоце¬на Малого Кавказа // ДАН АрмССР. 8, 5: 211-216.
Цвелев Н. Н., 1961. Род Tanacetum. Флора СССР. 26. Москва-Ленинград. 317-359 с.
Akopian J., Gabrielyan I. & Freitag H. 2008. Fossil fruits of Salsola L. s.l. and Halanthium K.Koch (Chenopodiaceae) from Lower Pleistocene Lacustrine sediments in Armenia // Feddes Repertorium, 119, 3-4: 225-236.
Assadi M., Maassoumi A. A., Mozafarrian V. (ed.). 2008. Flora of Iran. Compositae: Antemideae & Echinopeae. 59. Akademische Druck-u. Verlagsanstalt, Graz. 443 p.
Bruch A., Gabrielyan I. 2014. The environmental of early humans in Southern Caucasus – High resolution reconstruction of climate and vegetation in Armenia at the Matuyama /Jaramillo reversal / XVII Mundial Congress of Prehistoric and Protohistoric Sciences 2014, 1-7 Sept. 2014/ Burgos, Spain: 1.
Gabrielyan, I. G. 2006. Open landscapes vegetation in the Vorotan River basin (Armenia) in Pliocene- Early Pleistocene // Abstracts of the 7-th European Palaeobotany-Palynology Conference: 41. Prague.
Grierson A. J. C. 1975. Gen. Tanacetum. Flora of Turkey and East Aegeian Islands, 5: 256-292. Edinburg.
Joannin, S., Cornée, J. J., Münch, P., Fornari, M., Vasiliev, I., Krijgsman, W., Nahapetyan, S., Gabrielyan, I., Ollivier, V., Roiron, P., Chataigner, C. 2010. Early Pleistocene climate cycles in continental deposits of the Lesser Caucasus of Armenia inferred from palynology, magnetostratigraphy, and 40Ar/39Ar dating // Earth and Planetary Science Letters, 291: 149–158.
Kirscher U., Bruch A. A., Gabrielyan I., Scharrer S., Kuiper K., Bachtadse V. 2014. High resolution magnetostratigraphy and radio-isotope dating of early Pleistocene lake sediments from southern Armenia // Quaternary International, 328-329: 31-44.
Ollivier V., Nahapetyan S., Roiron P., Gabrielyan I., Gasparyan B., Chataigner C., Joannin S., Cornee J.- J., Guillou H., Scaillet S., Munch P. and Krijgsman W. 2010. Quaternary volcano-lacustrine patterns and palaeobotanical data in southern Armenia // Quaternary International 223-224: 312-326.
Zhilin S. G., Gabrielyan I. G. 2000. On Collecting Fossil Plants in Arid Regions // Chinese Bulletin of Botany, 17: 145-146.
