Colchicum ցեղի անատոմո-մորֆոլոգիական տեսակների հատկանիշները կապված վիճելի տաքսոնների կարգաμանության հետ
Բանալի բառեր-:
Сolchicum, վիճելի տեսակներ, Հարավային Անդրկովկաս, Արեւելյան Եվրոպա, փոշոտման էվոլյուցիաԱմփոփում
Հարավային Անդրկովկասից եւ Արեւելյան Եվրոպայից նկարագրված Colchicum óեղի մի շարք տեսակներ համարվում են կասկած» (Brickell, 1980) կամ նույնիսկ ոչ ինքնուրույն (Brickell, 1984; Persson, 2007): Հարցը ելու համար կատարվել է Colchicum ցեղի 21 տեսակի տերեւի, առէջային նեկտարանոցի, կապիչի անատոմո-մորֆոլոգիական ուսումնասիրում: Համեմատություն է կատարվել նաեւ Հայաստանում աճող, նախկինում ուսումնասիրված, 5 տեսակÝ»ñի եւ C. freynii հետ (Oganezova, 2000), ներաéելով մի շարք նոր տվյալներ: Աñդյունքում հաստատվել է С. bifolium, C. ninae, C. goharae, C. zangezurum, С. ancyrense (նեñառյալ C. biebersteinii), C. fominii, C. laetum տեսակն» С. pannonicum հավանական է դասվի որպես С. autumnale var. pannonicum, իսկ C. luzitanum բավականին տարբերվում է С. autumnale տեսակից եւ միասին խմբավորելáõ
Տարբեր տեսակների մոտ հայտնաբերված առէջային նեկտարանոցի եւ կապիչի կառուցվածùներում մորֆոլոգիական տարբերակները պահանջում »Ý առանձին ուսումնասիրում, բայց աñդեն այդ եր»õույթի առկայությունը հուշում է, որ ցեղիÝ բնորոշ է փոշոտման հետ կապված գեներատիվ ոլորտի փոփոխություններ: Այդ փաստերը ѳí³Ý³μ³ñ կարելի է համարել լրացուցիչ ապացույցÝ»ñ արեալի տարբեր հատվածներում ցեղիÝ բնորոշ գեներատիվ բազմացման ռազմավարության վերակաéուóÙ³Ý Ù³ëÇÝ (Оганезова, 2011):
Հղումներ
Бокерия М. Р. 1999. Кариосистематикапредставителей семей¬стваColchicaceae DC. наКавказе. Автореф. дисс. … канд. биол. наук. Тбилиси. 36 с.
Василевская В. К. 1954. Формированиелистазасухоустойчи¬выхрастений. Ашхабад. С. 182.
ВасильевА. Е. 1969. Субмикроскопическая морфология клеток нектарников// Бот. журн., 54, 7: 1015—1031.
ВасильевА.Е. 2003а. Почему выделяется нектар? Омеханизменектаровыделения // Бот. журн., 88, 10: 1—8.
ВасильевА. Е. 2003б. Структурапроводящей системы нектар¬никовнекоторыхдвудольных// Ботаническиеисследова¬ния вАзиатской России. 2: 23—24. Барнаул.
ГабриэлянЭ. Ц. 2001. Род Colchicum L. // ФлораАрмении, 10: 42—52. A. R. G. Gaеntner Verlag K. G. Ruggel. Гамалей Ю. В. 1984. Анатомия листау растений пустыни Гоби // Бот. журн., 69, 5: 569—584.
Гамалей Ю. В. 1988. Структурно-функциональная эволюция пустынныхрастений // «Пустыни Заалтайской Гоби»: 104—106. Ленинград.
ГзырянС. С. 1959. Кметодикеанатомического изучения ли¬стьевдвудольныхрастений // Труды ин-таботаники АНАзССР, 21: 159—165
Гнатюк А. Н. 2008. Род Colchicum L. вУкраине(системати¬ка, хорология, морфология, интродукция, фитосозология). Автореф. дисс. … канд. биол. наук. Киев. 20 с.
Диклиħ Н. 1975. Род Colchicum L. // ФлораСРСрбиjи, 8: 492—568. Белград.
МирославовЕ. А., КравкинаИ. М.1990. Сравнительная ана¬томия листарастений, произрастающихвгорахнаразныхвысотах// Бот. журн., 75, 3: 368—375.
ОганезоваГ. Г. 2007. Квопросу о комплексеродовAndrocymbium, Colchicum, Bulbocodium, Merendera // Флора, растит., раст. рес. Армении, 16: 39—47.
ОганезоваГ. Г. 2011. Особенности географии и направ¬лений эволюции гистерантныхи синантныхвидовродаColchicum s. str. (семейство Colchicaceae) // Takhtajania, 1: 87—97
Стефановъ Б. 1926. Монография народы Colchicum // Sborn. Bălg. Akad. Nauk, 22: 1—100.
ЦвелевН. Н. 1979. Род Colchicum L. // ФлораЕвропейской части СССР. 6: 218—220. Ленинград.
Brickell C. D. 1980. Genus Colchicum L. // Flora Europeae. 5: 21—25. Cambridge.
Brickell C. D. 1984. Genus Colchicum L. // Flora of Turkey. 8: 329—360. Edinburgh.
D`Arcy W.G. 1996. Anthers and stamens and what they do // D`Arcy W. G. & Keating R. C. (eds.) The anther: forms, function and phylogeny: 1—24. Cambridge.
Davis A. 1997. And the nectarines make two more… eight sets of floral parts in the wild type flower of Arabidopsis thaliana // Suppl. Amer. Jour. Bot., 84, 6: 40.
Gabrielian E. 2000. The genus Colchicum in Southern Transcaucasia // Bot. Chronica, 13: 229—239.
Gibbert F. S., Haines N., Dikson K. 1991. Empty flowers // Funct. Ecol., 5, 1: 29—39.
Hufford L.1996. The origin and early evolution of Angiosperm stamens // D`Arcy W.G. & Keating R. C. (eds.) The anther: forms, function and phylogeny: 58—91. Cambridge.
Oganezova G. 2000. Anatomy and systematics of some Colchicum species from Armenia // Bot. Chron., 13: 217—227.
Ollerton J., Killick A., Lamborn E., Watts S., Whiston M. 2007. Multiple meanings and modes: of the many ways to be a generalist flower // Taxon, 56, 3: 717—728.
Persson K. 1988. New species of Colchicum (Colchicaceae) from the Greek mountains // Willdenowia, 18, 1: 29—46.
Persson K. 1992. Colchicum L. // Flora Iranica, 170: 24—37. Graz.
Persson K. 1999a. New and revised species of Colchicum (Colchicaceae) from the Balkan peninsula // Plant Syst. Evol., 217: 55—80.
Persson K. 1999b. The genus Colchicum in Turkey. I. New species // Edinb. Journ. Bot., 56. 1: 85—102.
Persson K. 1999c. The genus Colchicum in Turkey. II. Revision of the large-leaved autumnal species // Edinb. Journ. Bot., 56, 1:103—142.
Persson K. 2001. A new soboliferous species of Colchicum in Turkey // Bot. Journ. Linn. Soc., 135: 85—88.
Persson K. 2005. A new Turkish species of Colchicum (Colchicaceae) related to C. boissieri // Edinb. Journ. Bot., 62, 3: 181—192.
Persson K. 2007. Nomenclature synopsis of the genus Colchicum (Colchicaceae) with some new species and combinations // Bot. Jahrb. Syst., 127, 2: 166—242.
Richards A. J. 1986. Plant breeding systems. London, Boston, Sydney. 529 p.
