Կլիմայի փոփոխթյունը որպես Հայաստանի բուսական բազմազանության սպառնալիք
Բանալի բառեր-:
Կլիմայի փոփոխություն, Հայաստանի ֆլորայի հազվագուտ տեսակներ, էկոհամակարգերի փոփոսխություններ, բուսատեսակների գոյատևման սպառնալիքներԱմփոփում
Հոդվածում կլիմայի կանխատեսվող փոփոխությունը դիտարկվում է որպես հանրապետությանուբ սական բազմազանությանը սպառնացող կարևորագույն վտանգներից ﬔկը: Աշխատանքի ընթացքում գնահատվել են Հայաստանի հիﬓական էկոհամակարգերի հնարավոր փոփոխությունները կախված կլիմայի փոփոխության կանխատեսուﬓերից: Ինչի հիման վրա էլ կատարվել է ՀՀ բույսերի Կարﬕր գրքում գրանցված հազվագյուտ բուսատեսակների խոցելիության գնահատում: Ելնելով ստացված արդյունքերից ցույց է տրվել, որ ՀՀ բույսերի Կարﬕր գրքում գրանցված 452 տեսակներից (Tamanyan et al., 2010) 239-ի գոյության համար ենթադրվող կլիմայական փոփոխությունները լուրջ սպառնալիք չեն հանդիսանա: Սրանք հիﬓականում ունեն ﬔծ էկոլոգիական ճկունություն և հարմարված են այնպիսի էկոհամակարգերի, որոնք կարող են ենթարկվել չնչին փոփոխությունների: 139 բ սատեսակների համար կլիմայի փոփոխությունը կարող է հանդես գալ որպես դրական գործոն, նրանց անգամ կարող են ընդլայնել իրենց արեալը Հայաստանի տարածքում: Սրանք հիﬓ ականում ջերմասեր տեսակներ են, որոնք աճում են ստորին և ﬕջին լեռնային գոտիներում: 74 բ սատեսակի համար կլիմայի փոփոխությունը կարող է հանդիսանալ շատ լուրջ սպառնալիք, քանի որ փոփոխվող պայմանները թույլ չեն տա հանրապետության տարածքում դրանց հարմարվել և գտնել հարմար աճելավայրեր: Սրանք հիﬓուականում ﬔրձալպյան և ալպյան գոտիների ﬔզոֆիլ տեսաներն են:
Հղումներ
Aleksanyan A., Khudaverdyan S, Vaseashta A. 2015. Modeling river ecosystems vulnerability assessment from climate change – case study of Armenia // Polish Journal of Environmental Studies, 24, 2: 871-877. Dudley N., Buyck C., Furuta N., Pedrot C., Renaud F., Sudmeier-Rieux K. 2015. Protected Areas as Tools for Disaster Risk Reduction. A handbook for practitioners. Tokyo and Gland, Switzerland: MOEJ and IUCN. 44 p.
Fayvush G. M. (coord.) 2015. Climate change impacts: vulnerability assessment and adaptation //Third National Communication on Climate Change under the United Nations Framework Convention on Climate Change: 51-87. Yerevan.
First National communication on climate change under the United Nations Framework Convention on Climate change.1998. Yerevan. 81 p.
Holdridge L. R. 1966. The life zone system // Adansonia:199-203. Rizvi A. R., Baig S., Verdone M. 2015. Ecosystem based adaptation: Knowledge Gaps in Making an Economic Case for Investing in Nature Based Solutions for Climate Change. IUCN, 62 p.
Second National communication on climate change under the United Nations Framework Convention on Climate change. 2010. Yerevan. 134 p.
Species and climate change: more than just Polar Bear. 2015. The IUCN Red List of threatened species. 46 p.
Tamanyan K., Fayvush G., Nanagjulyan S., Danielyan T. (eds.) 2010. The Red Book of Plants of the Republic of Armenia. Yerevan. 598 p.
Third National communication on climate change under the United Nations Framework Convention on Climate change. 2015. Yerevan. 165 p.
Алексанян А. С. 2013. Моделирование изменений эко сис тем Армении под влиянием изменения климата // Сб. Докл. Межд. конф. молодых ученых, посвященной 70-летию НАН РА “Биоразнообразие и экологические проб лемы сохранения дикой природы”: 306-309. Цахкадзор. Магакьян А. К. 1941. Растительность Армянской ССР. М.-Л. 276 с.
Тахтаджян А. Л. 1941. Ботанико-географический очерк Армении // Тр. Бот. ин-та АрмФАН СССР, 2: 3-156.
